Σήμερα αναλύουμε το ρετσίνι και το πως ο επαγγελματίας επιλέγει σωστά κάθε φορά ποιο πρέπει να χρησιμοποιήσει ανάλογα με τις ανάγκες του τη συγκεκριμένη στιγμή. Ξεκινώντας, όμως, θα κάνουμε μια σύντομη αναφορά στην ιστορία του, στον τρόπο εξαγωγής τους και στην προέλευσή αλλά και τα γενικότερα χαρακηριστικά των ρετσινιών, ώστε να μας βοηθήσει στην κατανόηση.
Ιστορία
Από τον δέκατο έως τον δωδέκατο αιώνα, οι άνθρωποι αποσπούσαν το ρετσίνι από έλατα και πεύκα και το χρησιμοποιούσαν για ζωγραφική και για να κάνουν αδιάβροχες τις ξύλινες βάρκες τους. Επίσης, περίπου την ίδια εποχή, άνθρωποι από τα ανατολικότερα μέρη της Μεσογείου άρχισαν να ψάχνουν για νέους και αποτελεσματικότερους τρόπους να παίζουν τα έγχορδα τους όργανα. Αρχικά, χρησιμοποιούσαν ραβδιά από αποξηραμένα έντερα προβάτων για να χτυπάνε τις χορδές, τα οποία είχαν μια ιδιαίτερα τραχιά επιφάνεια. Αργότερα, οι άνθρωποι ανακάλυψαν τα πλεονεκτήματα της χρήσης των τριχών του αλόγου για τα δοξάρια που χρησιμοποιούσαν στα όργανα τους. Μια στρώση ρετσινιού επάνω στις τρίχες του δοξαριού αποδείχτηκε τελικά η τέλεια εφεύρεση. Μόνο οι τρίχες δοξαριού που ήταν επικαλυμμένες με ρετσίνι κατάφερναν να δονήσουν τις χορδές τόσο ώστε να παράγουν ήχο.
Εξαγωγή
Το φυσικό ρετσίνι συλλέγεται ακόμα και σήμερα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και τότε, δηλαδή από πεύκα κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου. Κατά τη διαδικασία απόσταξης του ρετσινιού παράγεται νέφτι. Κομμάτια του φυσικού ρετσινιού ζεσταίνονται σε έναν ειδικό βραστήρα, με σκοπό να εξατμιστεί το νερό από αυτό, ενώ παράλληλα διάφορες ακαθαρσίες και άχρηστα στοιχεία σιγά σιγά βυθίζονται στον πυθμένα του βραστήρα, ώστε να μείνει το καθαρό ρετσίνι σε υγρή μορφή. Τέλος, το αγνό καθαρό ρετσίνι ξαφρίζεται και μετά ψύχεται.
Προέλευση και Χαρακτηριστικά
Μπορούμε να αναγνωρίσουμε την προέλευση του ρετσινιού από το χρώμα του. Το γαλλικό και το βορειοαμερικάνικο καθαρό ρετσίνι έχει ένα απαλό κίτρινο χρώμα, ενώ το γερμανικό καθαρό ρετσίνι έχει ένα αρκετά καφέ χρώμα. Το καθαρό φυσικό ρετσίνι είναι διάφανο, μπορεί εύκολα να κονιορτοποιηθεί και διαλύεται σε αλκοόλ και αιθέρια έλαια. Σε μετέπειτα στάδιο επεξεργασίας, το αγνό ρετσίνι ζεσταίνεται ξανά, ενώ προστίθεται λάδι και κάποια άλλα υλικά. Αυτό το υγρό χύνεται σε ειδική φόρμα ώστε να πάρει την τελική μορφή που χρησιμοποιούν οι μουσικοί για τις τρίχες του δοξαριού τους. Κάθε κατασκευαστής έχει τη δική του συγκεκριμένη διαδικασία κατασκευής ρετσινιού, την οποία κρατάει αυστηρά μυστική. Σαν αποτέλεσμα, όλα τα σημερινά ρετσίνια διαφέρουν σε ποιότητα και επηρεάζουν πάρα πολύ την τεχνική του δοξαριού αλλά και το ηχητικό χρώμα του οργάνου. Οπότε, είναι σημαντικό για τον μουσικό να επιλέξει προσεκτικά ένα ρετσίνι που τον βοηθάει να έχει την ιδανικότερη εφαρμογή του δοξαριού επάνω στις χορδές κατά τη διάρκεια του παιξίματος.
Ποιο ρετσίνι πρέπει να χρησιμοποιήσω;
Το ρετσίνι υψηλής ποιότητας επιτρέπει τέλεια εφαρμογή του δοξαριού στις χορδές χωρίς τριξίματα και θορύβους, ειδικά όταν εφαρμόζεται σε μόνο μία λεπτή στρώση. Ο γενικός κανόνας είναι οτι οι παίκτες βιολιού και βιόλας χρησιμοποιούν συνήθως σκληρότερο και πιο στεγνό ρετσίνι, οι παίκτες τσέλου μεσαίο προς σκληρό, ενώ όσοι παίζουν κοντραμπάσο χρησιμοποιούν ένα πιο μαλακό τύπο ρετσινιού.
Ακόμα ένα σημαντικό χαρακτηριστικό για την επιλογή του πιο κατάλληλου είναι το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένος ο πυρήνας των χορδών που χρησιμοποιούμε.
- Οι ατσάλινες χορδές παίζονται πιο εύκολα αν χρησιμοποιήσουμε ένα σκληρό και στεγνό ρετσίνι.
- Για συνθετικές, εντέρινες ή εντέρινης περιέλιξης χορδές, χρησιμοποιούμε ιδανικά ένα πιο μαλακό ρετσίνι.
Επιπροσθέτως, οι έμπειροι παίκτες προτιμούν πιο μαλακά ρετσίνια όταν παίζουν στο στούντιο και σκληρότερα όταν παίζουν σε συναυλίες. Το σκληρό ρετσίνι λειτουργεί καλύτερα σε τροπικά κλίματα, ενώ το μαλακό ρετσίνι είναι ιδανικότερο για κρύα κλίματα.
Πακετάρισμα
Κάθε έτοιμο κομμάτι ρετσινιού είναι κολλημένο επάνω σε ένα μαλακό ύφασμα, το οποίο μετά με τη σειρά του συνδέεται πάνω σε μια σκληρή, πλαστική λαβή. Αυτό αποτρέπει τα δάχτυλα του μουσικού από το να εκτεθούν στη σκόνη του ρετσινιού, ενώ επίσης κάνει ευκολότερη την εφαρμογή του στις τρίχες του δοξαριού.
Εταιρίες κατασκευής
Οι γερμανικές Pirastro και Thomastik, η βρετανική Hidersine και η αμερικάνικη D' Addario αποτελούν τους σημαντικότερους κατασκευαστές ρετσινιών συνθέτοντας μια γκάμα που εξάπτει τη φαντασία για δοκιμή με το αγαπημένο σας δοξάρι...
Διαβάστε στο άρθρο "Επιλέγοντας το Σωστό Σετ Χορδών για Έγχορδα Όργανα (Βιολί, Βιόλα, Τσέλο, Κοντραμπάσο)" ότι χρειάζεται να ξέρετε για να κάνετε τη σωστή επιλογή
Το άρθρο επιμελήθηκαν οι τεχνικοί το εργαστήριου μας "Zaranikas the Workshop" σε συνεργασία με τις κορυφαίες εταιρίες Pirastro και Hidersine!
