La Bella (6)
Από τι εξαρτάται η σωστή επιλογή χορδών;
Τί είναι τα πάχη των χορδών και τί επίδραση έχουν στο ηχητικό αποτέλεσμα;
Σε γενικές γραμμές, οι πιο λεπτές χορδές επιλέγονται γιατί προσφέρουν ευκολία στο παίξιμο, ενώ οι πιο χονδρές γιατί προσδίδουν μεγαλύτερο “όγκο” στο τελικό ηχητικό αποτέλεσμα. Είναι απολύτως λογικό ότι όσο πιο παχιές είναι οι χορδές θα δυσκολέψουν σολιστικά παιξίματα ενός αρχάριου ή τα πιασίματα των μπαρέ σε μία κιθάρα. Συνεπώς, οι αρχάριοι συνηθίζεται να επιλέγουν τα πιο λεπτά sets.
Medium/ Normal χορδές βιολιού (αριστερά) & Extra hard χορδές κλασικής κιθάρας (δεξιά)
09άρες χορδές ηλεκτρικής κιθάρας (αριστερά) & 11άρες χορδές ακουστικής κιθάρας (δεξιά)
Τι σημασία έχουν τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένες οι χορδές;
Στις (ηλεκτρο)ακουστικές κιθάρες, τα ελληνικά παραδοσιακά όργανα (π.χ. μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά) και σε άλλα, συναντάμε χορδές που διαθέτουν μπάσα κατασκευασμένα από τελείως διαφορετικά υλικά:
- Bronze: Φωτεινό ηχητικό αποτέλεσμα
- Phosphor bronze: Γλυκό ηχητικό αποτέλεσμα
- Silver: Πιο “ξερό” ηχητικό αποτέλεσμα
- Nickel: Υλικό κατάλληλο για χρήση με παθητικό μαγνήτη (παρόμοιο με αυτούς της ηλεκτρικής κιθάρας)
Γιατί θα πρέπει να με επηρεάσει στην επιλογή set χορδών η κατάσταση που είναι το μουσικό μου όργανο;
Αν το μπράτσο του είναι σκεβρωμένο προς τα πίσω (το καταλαβαίνεις γιατί έχει μια τάση να τζιζάρουν οι χορδές όταν παίζεις) πρέπει να επιλέξεις πιο χονδρές χορδές από αυτές που χρησιμοποιούσες για να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση και να επανέλθει η σωστή ισορροπία.
Αν το μπράτσο του είναι σκεβρωμένο προς τα εμπρός (το καταλαβαίνεις γιατί οι χορδές έχουν μεγάλη απόσταση από την ταστιέρα κάνοντάς του αρκετά πιο δύσκολο να παιχτεί), πρέπει να επιλέξεις πιο λεπτές χορδές ώστε να μειωθεί η ασκούμενη από αυτές πίεση.
Τέλος, οι φίλοι μου από το τεχνικό τμήμα του Zaranikas Music Store μου είπαν ότι πρέπει να σε ενημερώσω πως η συμπεριφορά των χορδών αλλάζει σε βάθος χρόνου. Για παράδειγμα, οι σκουριασμένες χορδές χάνουν την ευκαμψία τους με αποτέλεσμα να ασκούν μεγαλύτερες πιέσεις από το κανονικό στο όργανο με πολύ κακά αποτελέσματα για αυτό. Για αυτό το λόγο, θα πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικ@ και να αντικαθιστάς τις χορδές σου ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Ένα σκευρωμένο προς τα εμπρός μπράτσο οργάνου (πάνω) & ένα σκευρωμένο προς τα πίσω μπράτσο οργάνου (κάτω)
Πώς επιλέγω χορδές κλασικών εγχόρδων οργάνων;
Οι χορδές χωρίζονται άτυπα σε “μαθητικές” και “επαγγελματικές”. Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι ένας μαθητής δε μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα καλύτερο set, απλά συνήθως οι μαθητικές χορδές είναι αρκετά πιο οικονομικές και αποτελούν μια πιο ασφαλή λύση για κάποιον μαθητευόμενο που δεν είναι σε θέση ακόμα να εκτιμήσει και να αξιοποιήσει ένα ποιοτικό set στο μέγιστο βαθμό. Ακόμη, κάτι που θέλει ιδιαίτερη προσοχή κατά την επιλογή μαθητικών χορδών, είναι το να γνωρίζεις το μέγεθος του οργάνου που θα τοποθετηθούν. Για παράδειγμα σε ένα όργανο μεγέθους 3/4 ή 1/2, θα πρέπει να επιλέξεις χορδές κατάλληλες για το συγκεκριμένο μέγεθος ώστε να ταιριάζουν στο όργανο.
Στα τεχνικά χαρακτηριστικά, οι κύριες διαφορές μεταξύ των διαφορετικών set χορδών εντοπίζονται κυρίως στον πυρήνα της χορδής (core) αλλά και στο υλικό με το οποίο έχει εφαρμοστεί η περιέλιξη του πυρήνα (wound). Αυτό φυσικά έχει επίπτωση στον ήχο, καθώς οι επαγγελματικές χορδές κατασκευάζονται από πιο ακριβά υλικά (όπως για παράδειγμα συνθετικό πυρήνα από μικροΐνες) αλλά και πολλές φορές η τεχνοτροπία περιέλιξης αλλάζει (steel wound, chrome wound) έχοντας ως αποτέλεσμα έναν ήχο πιο πλούσιο αρμονικά, με περισσότερο δυναμικό εύρος, ένταση και ευκρίνεια. Σε πολλές περιπτώσεις επίσης, οι ακριβότερες χορδές μένουν ανεπηρέαστες από υγρασία, φθορές και αλλαγές θερμοκρασίας αλλά και κουρδίζουν πολύ πιο εύκολα. Ακόμη, ο τρόπος που κατασκευάζονται κάποια set τα καθιστά κατάλληλα και για ηλεκτρικά όργανα ή όργανα που διαθέτουν πιεζοηλεκτρικό σύστημα.
Οι παικτικές σου ανάγκες επίσης διαμορφώνουν την τελική επιλογή. Για παράδειγμα, σε ένα set με πυρήνα nylon (nylon core), υπάρχει μεγαλύτερη ευκρίνεια αλλά και περισσότερη ευχέρεια σε τεχνικές τύπου pianissimο, όπως και μειωμένος θόρυβο. Οπότε, καθίσταται σαφές αφενός ότι πρέπει να επιλέξεις χορδές ανάλογα με τη χρήση που θα γίνει (π.χ. μελέτη, studio ηχογράφηση, live) και αφετέρου ότι πρέπει να δοκιμάσεις διαφορετικά sets χορδών όποτε έχεις την ευκαιρία ώστε να διαπιστώσεις τις διαφορές και να επιλέξεις εν τέλει το set που ταιριάζει καλύτερα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παιξίματός σου σε συνδυασμό με το μουσικό σου όργανο.