Τα Σάζια, όπως έχει καθιερωθεί να αποκαλούμε την τούρκικη εκδοχή του Ταμπουρά συναντώνται σε διάφορα μεγέθη (μακρύκανα, κοντόκανα, τζουρά-σαζ) και σε διάφορες άλλες μορφές εκτός της κλασικής ακουστικής που είναι τα ηλεκτροακουστικά και τα ηλεκτρικά Σάζια. Ουσιαστικά, η λέξη Saz (από όπου παίρνει και το όνομά του) σημαίνει "μουσικό όργανο".
Συνήθη χορδίσματα:
ΛΑ-ΡΕ-ΣΟΛ (A-D-G)
ΛΑ-ΡΕ-ΜΙ (A-D-E)
Το Σάζ είναι όργανο λαουτοειδές, της οικογένειας των ταμπουράδων με μακρύ βραχίονα. Τα όργανα της οικογένειας αυτής συναντώνται σε πολλές παραλλαγές σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ασία και τα Βαλκάνια. Στη σημερινή του μορφή έχει δυο διπλές μεταλλικές χορδές και μια τριπλή. Το καπάκι είναι ξύλινο. Το ηχείο κατασκευάζεται και αυτό από ξύλο, συνήθως μαόνι, κελεμπέκι και μουριά, και είναι σκαφτό ή με ντούγες. Ο βραχίονας είναι μακρύς με μετακινούμενους μπερντέδες και τα κλειδιά του ξύλινα (ή πλαστικά στα οικονομικά μοντέλα) και προσφάτως μηχανικά. Συναντάται σε Ελλάδα, Αρμενία, Συρία, Τουρκία, Ιράν, Ιράκ, Κουρδιστάν, Ουζμπεκιστάν με μικρές παραλλαγές. Χρησιμοποιείται κυρίως σε θρησκευτικές και λαϊκές μουσικές παραδόσεις.
Πατήστε PLAY για να ακούσετε το ηχόχρωμα του Σάζ:
Το Ηλεκτρικό Σάζ αποτελεί τη σύγχρονη εξέλιξη του παραδοσιακού σαζ, με ηλεκτρική ενίσχυση (μαγνήτες). Κατασκευάζεται και με επίπεδο σκάφος. Συναντάται στην αστική λαϊκή μουσική της Τουρκίας (π.χ. arabesk), κάθως και σε αντίστοιχα μουσικά είδη στην Ελλάδα.
Πατήστε PLAY για να ακούσετε το ηχόχρωμα του Ηλεκτρικού Σάζ:
Ο Τζουράς-Σάζ (τούρκικος τζουράς) σε αντίθεση με τον ελληνικό τζουρά είναι το μικρότερο σε μέγεθος όργανο από τους υπόλοιπους τύπους σαζ. Όπως και το σαζ έχει μπερντέδες που μετακινούνται ανάλογα με την κλίμακα και το ηχόχρωμα. Συναντάται σε Τουρκία, μερικές αραβικές χώρες και στην Ελλάδα.
Πατήστε PLAY για να ακούσετε το ηχόχρωμα του Τζουρά-Σάζ:
