Ζαρανίκας (12)
Τί είναι ο τζουράς και ποιά η ανατομία του;
Η ανατομία του τζουρά
Τί είναι οι δούγες και τί ο σκαφτός τζουράς;
Η αυθεντική κατασκευή του σκάφους του τζουρά είναι η “σκαφτή”. Αυτό σημαίνει ότι το εσωτερικού του σκάφους του οργάνου έχει σμιλευθεί από τον κατασκευαστή με σκαρπέλο δημιουργώντας του τον απαραίτητο χώρο, ώστε να λειτουργήσει ως ηχείο.
Ένας τζουράς με σκάφος με δούγες (ή ντούγες) ακολουθεί την κατασκευαστική φιλοσοφία του μπουζουκιού, με συνέπεια να προσεγγίζει περισσότερο τη χροιά του. Οι δούγες είναι στενές φλοίδες ξύλου, τοποθετημένες και κολλημένες η μία δίπλα στην άλλη. Ο αριθμός από δούγες που διαθέτει ο τζουράς ορίζει κατά πολύ και την αξία του οργάνου, καθώς όσο μεγαλύτερος είναι τόσο πιο πολύ κοστολογείται το μουσικό όργανο.
Ένας σκαφτός τζουράς (αριστερά) & ένας τζουράς με δούγες (δεξιά)
Τι ρόλο παίζουν τα ξύλα που έχουν χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή και πώς χρησιμοποιούνται;
Τα πιο συνηθισμένα ξύλα που χρησιμοποιούνται στους τζουράδες είναι:
- Πάνω/ μπροστινό καπάκι: Έλατος και πιο σπάνια ο κέδρος
- Σκάφος (σκαφτό ή με δούγες): Καρυδιά, βέγκε και πιο σπάνια ο παλίσανδρος και ο έβενος
- Ταστιέρα & Γέφυρα: Έβενος, καρυδιά και παλίσανδρος
- Μπράτσο: Σφένδαμος και καρυδιά
Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά των ξύλων στην οργανοποιία;
- Έλατος: Φωτεινό (πρίμο) ηχητικό αποτέλεσμα που ωριμάζει με τα χρόνια και αυξάνει την αποδοτικότητά του
- Κέδρος: Μπάσο ηχητικό αποτέλεσμα που αποδίδει στο μέγιστο βαθμό από την αρχή
- Σφένδαμος & καρυδιά: Πλούσιο σε αρμονικές ηχητικό αποτέλεσμα που ωριμάζει με τα χρόνια και αυξάνει την αποδοτικότητά του
- Έβενος: Ιδιαίτερα σκληρό ξύλο που προσδίδει ταχύτητα στο παίξιμο και δε διαθέτει πόρους προστατεύοντας στο μέγιστο βαθμό από τη φθορά στο πέρασμα του χρόνου
- Παλίσανδρος & Βέγκε: Σκληρά ξύλα με πλούσιες αρμονικές και ανθεκτικά στο πέρασμα του χρόνου
Τί διαφορά έχει το μπουζούκι από τον τζουρά και τον μπαγλαμά;
Η ουσιαστική διαφορά μεταξύ αυτών των 3 οργάνων είναι το μέγεθός τους, που ως συνέπεια αλλάζει το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα, αλλά και ο ρόλος που διαδραματίζουν μέσα σε μία ορχήστρα (μουσικό σύνολο):
- Ο τζουράς είναι ένα κυρίως σολιστικό όργανο, που μπορεί να διατελέσει και ως ρυθμικό
- Ο μπαγλαμάς είναι ένα κυρίως ρυθμικό όργανο
- Το μπουζούκι εξυπηρετεί το ίδιο καλά τόσο το σολιστικό όσο και το ρυθμικό έργο κατά το δοκούν
Ένα μπουζούκι, ένας τζουράς & ένας μπαγλαμάς
